Henri Cartier-Bresson

De legende leeft voort

Henri Cartier-Bresson wist met zijn opnames op een eigenwijze en ingetogen manier het wereldbeeld van de lezers van magazines als Life, Vogue, Paris-Match en Harper's Bazaar te beïnvloeden. Vele van zijn platen uit exotisch aandoende landen als India, China, Mexico en de Sovjet-Unie openden voor hen immers een tot dan toe relatief onbekende wereld.

Zijn vernieuwende opvattingen omtrent fotografie lieten echter ook zijn collega's, de fotografen vroeger en nu, niet onberoerd. Dat zijn werk velen aanzette om zich te verdiepen in de fotografie en kunst in het algemeen, staat dan ook buiten kijf. In een poging om de stempel van Cartier-Bresson op de recente geschiedenis aan te tonen, laten we enkele van de meest invloedrijke fotografen, die Cartier-Bresson expliciet als inspiratiebron vermelden en waarvan zijn visie ook duidelijk doorsijpelt in delen van hun fotografisch werk, hier aan bod komen.

I. David Bailey

David Bailey (°1938), vooral bekend omwille van zijn « koude portretten » van Mick Jagger, staat in de eerste plaats gekend als modefotograaf. Als belangrijkste inspiratiebron neemt hij echter een foto van Henri Cartier-Bresson uit 1948 in Kashmir. Hoewel een groot deel van zijn foto's van alle prullaria zijn ontdaan — zijn modellen krijgen vaak alle aandacht in zijn foto's — maakt Bailey ook enkele natuurlijkere portretten van kunstenaars, waaronder dit portret van Dali (FIG.29).

II. Helen Levitt

Helen Levitt (1918 – 2009) ontmoet Henri Cartier-Bresson tijdens zijn verblijf in New York in 1935. Levitt, die in deze periode zelf haar eerste stappen tot de fotografie zet, is onder de indruk van zijn realisaties. Vooral haar serie foto's van kinderen in New York kan gelinkt worden aan Cartier-Bressons opnames (FIG.30). Net zoals hij, fotografeert ze immers op instinctieve wijze het leven van het gewone volk.

III. William Eggleston

William Eggleston (°1939), soms ook wel eens de « vader van de kleurenfotografie » genoemd, komt dankzij een vriend rond 1962 in contact met het werk van Cartier-Bresson. Vooral het feit dat het lijkt alsof zijn foto's niet door een fototoestel en een fotograaf gemaakt zijn, spreekt hem erg aan. Het meest in het oog springende verschilpunt is uiteraard het gebruik van kleurenfilm in plaats van zwart-wit (FIG.31). Wanneer we echter even Egglestons identiteit wegdenken en we ons de foto in zwart-wit inbeelden, zijn er duidelijk raakpunten met Cartier-Bressons fotografische kijk op de wereld. Persoonlijk doet bovenstaande opname ons bijvoorbeeld denken aan de stadsbeelden vol witgekalkte muren die Cartier-Bresson maakte in Madrid.